معاینه‌فنی؛ یک آزمون برای بررسی ایرادها و مشکل‌هایی است که شاید برای خودرو به وجود آمده باشد. بخشی از این معاینه مربوط به سیستم فنی خودرو است که از بروز حادثه و تصادفات پیشگیری می‌کند و بخش دیگر آن مربوط به تست آلایندگی و کنترل آلودگی هواست. به گزارش «اخبار خودرو»،امروزه تعداد خودروهایی که هر روز راهی خیابان‌ها می‌شوند، روبه افزایش بوده و مرگ بسیاری از افراد هم به‌دلیل آلودگی هواست. بنابراین مهم‌ترین هدفی که از تست معاینه‌فنی دنبال می‌شود، آزمون آلایندگی هواست. اندازه‌گیری مقدار آلایندگی موتور خودرو بسیار مهم است. بنابراین گرفتن معاینه‌فنی خودرو برای دارندگان وسایل نقلیه الزامی شده است. باتوجه به تاکیدی که پلیس راهنمایی‌ورانندگی درباره لزوم اخذ معاینه‌فنی برای خودروها براساس قانون دارد، تمام خودروهای سواری اعم‌از داخلی و خارجی که سن آنها بیش‌از ۴ سال باشد، ملزم به اخذ معاینه‌فنی هستند. درصورتی‌که دارندگان خودروهایی که باید معاینه‌فنی بگیرند، از این امر سرپیچی یا درباره آن کوتاهی کنند، از جانب پلیس راهنمایی‌ورانندگی اعمال قانون می‌شوند. مراحل معاینه‌فنی معاینه‌فنی؛ یک آزمون برای بررسی ایرادها و مشکل‌هایی است که شاید برای خودرو به وجود آمده باشد. بخشی از این معاینه مربوط به سیستم فنی خودرو است که از بروز حادثه و تصادفات پیشگیری می‌کند و بخش دیگر آن مربوط به تست آلایندگی و کنترل آلودگی هواست. معاینه‌فنی خودرو به دو صورت فنی و چشمی انجام می‌شود. در بازرسی فنی؛ آلایندگی خروجی اگزوز، کاتالیست اگزوز، عملکرد نور چراغ‌های جلو، تست چرخ‌ها، تست کمک‌فنرها، تست ترمز جلو و عقب، بررسی جلوبندی، تست تنظیم‌موتور و تست میزان مصرف سوخت بررسی می‌شود. در بازرسی چشمی یا کنترل عیوب ظاهری؛ برف‌پاکن‌ها، شیشه‌ها ، بوق، آسیب‌دیدگی بدنه، متعلقات اضافه بدنه، وضعیت لاستیک‌ها، چراغ جلو از لحاظ نور بالا و پایین، تست چراغ راهنما، چراغ‌های عقب مانند چراغ ترمز، خطر، پلاک و دنده‌عقب، طلق چراغ عقب و صدای اگزوز تست می‌شود. در این خصوص چندی قبل سردار محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راهور پایتخت اعلام کرد: «در نیمه‌دوم سال 1400 سه میلیون و ۹۰۰ هزار خودرو فاقد معاینه‌فنی در شهر تهران جریمه، ۱۵۰۰ دستگاه خودرو دودزا فک پلاک و به تعمیرگاه اعزام شدند؛ همچنین ۱۱۲۰ دستگاه خودرویی که معاینه‌فنی داشتند در کنترل‌های بعدی ما معاینه‌فنی آنها باطل شد.» بیشترین علت مردودی معاینه‌فنی خودروها در آغاز سال 1401 در این باره محمدرضا گویا، مدیر ارتباطات ستاد معاینه‌فنی خودروهای تهران در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه «دنیای خودرو گفت: «در ماه نخست سال 1401، 186هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه‌فنی شهر تهران مراجعه کردند که در مقایسه با سال گذشته میزان مراجعات 34درصد افزایش داشته است.» وی ادامه داد: «از آمار اعلامی 146هزار دستگاه خودرو مربوط به مراجعات اول بوده و در این یک ماه، نقص مربوط به آلایندگی 18هزار، همراستایی 11هزار، کمک‌فنر 5هزار، تست ترمز 13 هزار و وضعیت ظاهری 19هزار خودرو مراجعه‌کننده به مراکز معاینه‌فنی شهر تهران شناسایی و در نهایت جهت اخذ معاینه‌فنی توسط راکبان آن رفع ایراد شده است. درمجموع 28درصد خودروها به علت نقص فنی موفق به اخذ معاینه‌فنی در مراجعه اول نشده و تعدادی از این خودروهای مردودشده هم دارای چند نقص بوده‌اند.» محمدرضا گویا درخصوص نوبت‌دهی اینترنتی اظهار کرد: «از ابتدای امسال حدود 17هزار و 529 دستگاه خودرو یعنی 11درصد از مراجعات اول با استفاده از سامانه نوبت‌دهی اینترنتی و با تعیین وقت قبلی به مراکز معاینه‌فنی شهر تهران انجام شده و تقریبا شهروندان از 80درصد ظرفیت پذیرش اینترنتی استفاده کرده‌اند.» مدیر ارتباطات ستاد معاینه‌فنی خودروهای تهران در توضیح خودروهای مشمول معاینه‌فنی در سال 1401 گفت: «براساس قانون، خودروهای شخصی از زمان تولید به مدت چهارسال از انجام معاینه‌فنی معاف هستند، بنابراین از شهروندان تقاضا می‌شود، برای توزیع مراجعات در سال و جلوگیری از ازدحام در مراکز معاینه‌فنی، در ایام ابتدایی سال تنها خودروهایی که براساس ماه، چهارسال از تولید آن گذشته به مراکز مراجعه کنند. به‌عنوان‌مثال در اردیبهشت 1401 خودروهای تولید اردیبهشت 1397 و ماقبل مشمول معاینه‌فنی هستند و در مهر ماه 1401 خودروهای تولید مهرماه 1397 و ماقبل مشمول معاینه‌فنی می‌شوند.» افزایش ساعت فعالیت مراکز معاینه‌فنی در تهران1401 وی در ادامه بیان کرد: «شهروندان می‌توانند برای مدیریت زمان و به حداقل رساندن معطلی با استفاده از سیستم نوبت‌دهی اینترنتی و با تعیین وقت قبلی به مرکز مورد نظر مراجعه کنند. این سامانه درحال‌حاضر از طریق سامانه «تهران من» و سایت ستاد معاینه‌فنی خودروهای تهران در دسترس است. همچنین برای اطلاع از وضعیت طول صف در مراکز به سامانه مدت انتظار در سایت معاینه‌فنی مراجعه و جهت انجام معاینه‌فنی خودرو خود خلوت ترین مرکز را انتخاب کنند.» محمدرضا گویا درباره مراکز معاینه‌فنی سیار عنوان کرد: «درحال‌حاضر 16مرکز مکانیزه معاینه‌فنی خودروهای سبک ثابت و 7واحد سیار تک‌خطه خودروهای سبک و 3مرکز مکانیزه معاینه‌فنی خودروهای سنگین مشتمل بر 3خط مکانیزه در سطح شهر تهران فعال هستند.» مدیر ارتباطات ستاد معاینه‌فنی خودروهای تهران درخصوص ساعات فعالیت مراکز معاینه‌فنی افزود: «با عنایت به افزایش تقاضا و مراجعات به مراکز معاینه‌فنی خودرو شهر تهران در راستای مدیریت امور مشتریان و تسهیل در ارائه خدمات شایسته به مراجعه‌کنندگان عموما مراکز تا ساعت 18 و واحدهای سیار معاینه‌فنی تا ساعت 19 فعال هستند. همچنین دو مرکز آبشناسان و الغدیر در دو شیفت کاری تا ساعت 22 خدمات ارائه می‌دهند.» او در انتها به شهروندان هشدار داد: «براساس تبصره ششم ماده 6 قانون هوای پاک فروشندگان خودرو مکلفند هنگام انجام معامله نسبت‌به ارائه گواهی معتبر معاینه‌فنی اقدام کنند. هنگام نقل‌وانتقال در مراکز تعویض پلاک ارائه این مدرک برای خودروهای مشمول معاینه‌فنی الزامی است.»
